Typy patologicznych oddechów

Przyczyną patologicznego sposobu oddychania mogą być procesy chorobowe toczące się w obrębie układu oddechowego, uszkodzenia dróg oddechowych, urazy głowy, choroby metaboliczne oraz inne. W niektórych przypadkach typ oddechów może pomóc nam zlokalizować miejsce uszkodzenia, a także dostarczyć wskazówek odnośnie rokowania. W pierwszej kolejności należy wykluczyć urazy dróg oddechowych zagrażających życiu. Jednak jeśli pomimo ich prawidłowego stanu wyraźnie widoczne jest nieprawidłowe oddychanie, należy założyć iż jego przyczyna zlokalizowana jest w ośrodkowym układzie nerwowym (np. przy uszkodzeniach śródmózgowia zwierzęta oddychają z częstością ponad 25 oddechów na minutę).

Oddech typu Cheyne’a-Stokesa. Charakteryzuje się stopniowo narastającą częstotliwością oddechu, który następnie staje się coraz wolniejszy, aż zwierzę wpada w bezdech. Czas jego trwania jest różny, a następnie znowu pojawia się hiperwentylacja. Ten typ oddychania charakterystyczny jest dla uszkodzenia kresomózgowia. Często pojawia się u pacjentów w śpiączce oraz w wyniku niedotlenienia ośrodka oddechowego w rdzeniu przedłużonym, a także w wyniku niewydolności nerek i serca oraz w przypadkach podwyższonego ciśnienia śródczaszkowego spowodowanego zapaleniem opon mózgowych lub guzami mózgu. Co ciekawe występuje również u zwierząt zapadających w sen zimowy.

Oddech typu Kussmaula. Jest rodzajem hiperwentylacji. Polega na pogłębionych oddechach przy normalnej bądź zwiększonej częstotliwości. Wiąże się go z zaawansowanymi chorobami metabolicznymi takimi jak: śpiączka cukrzycowa i śpiączka mocznicowa. Pojawia się również w bardzo ciężkich przypadkach kwasicy metabolicznej.

Oddech Biota. Inaczej oddech rybi. Pogłębione wdechy i wydechy są poprzedzielane okresami bezdechu. Poszczególne oddechy różnią się głębokością oraz częstotliwością. Rokowanie w przypadku oddechu Biota jest bardzo niepomyślne, ponieważ wskazuje na ciężkie zapalenie opon mózgowych oraz poważne uszkodzenia takie jak: wylewy krwawe, rozmiękanie mózgu oraz nowotwory na terenie ośrodka oddechowego w rdzeniu przedłużonym.

Oddechy ataktyczne. Oddechy ataktyczne charakteryzuje ich całkowita nieregularność, również okresy bezdechu występują nieregularnie. Łączą się one z oddechami agonalnymi.

Oddechy agonalne. Są one rodzajem odruchu z pnia mózgu, który charakteryzuje bardzo ciężki oddech w połączeniu z miokloniami (czyli mimowolnymi ruchami pojedynczych mięśni lub ich całych grup) oraz czasem z wokalizacją. Jest to niezwykle poważny objaw, ponieważ bezpośrednio poprzedza śmierć. Może trwać kilka godzin lub czasem może wystąpić jedynie kilka takich oddechów. Oddechy agonalne pojawiają się w wyniku niedokrwienia mózgu, ekstremalnej hipoksji lub anoksji. U ludzi oddechy agonalne pojawiają się również w wyniku zawału mięśnia sercowego.

Autor lek. wet. Monika Pryszcz

Bibliografia:

Vicki L. Campbell, Critical care triage (Proceedings), [online], dostępny w internecie: <https://veterinarycalendar.dvm360.com>

Michael D. Lorenz, Joe N. Kornegay, Neurologia weterynaryjna, Wyd. 1, red. wyd. pol. lek. wet.

Marcin Wrzosek, Wrocław, Elsevier Urban & Partner, 2004, ISBN 978-0-7216-8986-9

Richard W. Nelson, C. Guillermo Couto, Choroby wewnętrzne małych zwierząt, t. 3, wyd. 1, red.

wyd. pol. prof. Roman Lechowski, Wrocław, Elsevier Urban & Partner, 2009, ISBN 978-83-7609-

064-1